Τα Special Olympics αφορούν σε άτομα με διανοητική αναπηρία. Ωστόσο, ορισμένοι αθλητές μπορεί να έχουν και κινητικό πρόβλημα και μπορεί να χρησιμοποιούν αναπηρικό καρότσι ή άλλο βοήθημα.

Για να νομιμοποιηθεί ένας αθλητής να συμμετάσχει στα Special Οlympics, πρέπει να έχει συμπληρώσει το όγδοο έτος της ηλικίας του και να του έχουν διαγνωσθεί από κάποιο φορέα ή επαγγελματία τα εξής: διανοητική αναπηρία, νοητική στέρηση, διαπιστωμένη από επίσημες εξετάσεις, ή σοβαρές μαθησιακές ή λεκτικές δυσκολίες, εξαιτίας νοητικής στέρησης που απαιτεί ειδικά σχεδιασμένη εκπαίδευση.

Στα Special Olympics συμμετέχουν αθλητές με διανοητική αναπηρία όλων των βαθμίδων ικανότητας. Ένα πολύ μικρό ποσοστό των αθλητών Special Olympics έχει και σωματική αναπηρία. Προκειμένου να διασφαλιστεί ο δίκαιος ανταγωνισμός, οι αθλητές Special Olympics χωρίζονται σε επίπεδα ικανότητας (divisioning), στις οποίες συμμετέχουν αθλητές που έχουν παρεμφερείς δυνατότητες. Κάθε επίπεδο είναι «τελικό» δίνοντας σ’ όλους τους αθλητές ίσες ευκαιρίες για να αγωνιστούν δίκαια και να τερματίσουν πρώτοι ή να διακριθούν. Αυτό το σύστημα έχει σχεδιαστεί προκειμένου να αποτελεί πρόκληση για τον κάθε αθλητή ή αθλήτρια ώστε να δώσει τον καλύτερο εαυτό του/της και να αποκτήσει ουσιαστική εμπειρία σ’ ένα περιβάλλον σεβασμού και αποδοχής.

Οι αθλητές Special Olympics έχουν την δυνατότητα να συμμετέχουν σε όλες τις δραστηριότητες που οργανώνονται από αυτόν το φορέα. Οι Παγκόσμιοι Αγώνες πραγματοποιούνται κάθε δυο χρόνια, εναλλασσόμενοι σε θερινούς και χειμερινούς (όπως και στους Ολυμπιακούς), ενώ περισσότερες από 30.000 τοπικές αναμετρήσεις πραγματοποιούνται, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, σε διάφορες πόλεις ανά την Υφήλιο.

Κάποιος πρέπει να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον το όγδοο έτος της ηλικίας του για να συμμετάσχει στους Αγώνες Special Olympics. Επιπρόσθετα, τα Special Olympics έχουν εισαγάγει το πρόγραμμα Young Athletes™ (νεαροί αθλητές), το οποίο δίνει δυνατότητες για αθλητικές δραστηριότητες σε παιδιά μεταξύ 2-½ και 7 ετών.

Οι δεξιότητες τις οποίες αποκτούν στα γήπεδα οι αθλητές Special Olympics τους βοηθούν και στην καθημερινότητά τους, εντάσσονται πιο εύκολα στην αγορά εργασίας, μπορούν να ζήσουν ανεξάρτητα και να είναι ενεργοί πολίτες μέσα στις κοινότητές τους. Οι Αθλητές επίσης αποκτούν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους μέσα από τις διακρίσεις τους, γεγονός που τους βοηθά να ζήσουν μια ζωή με αξιοπρέπεια.

Τα Special Olympics και η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή είναι δυο διαφορετικοί Οργανισμοί. Έχει υπογραφεί ένα πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ των δυο οργανισμών. Τα Special Olympics είναι ο μόνος οργανισμός που έχει εξουσιοδοτηθεί από την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή να χρησιμοποιεί τη λέξη «Οlympics» στον τίτλο του. Πολλές εθνικές επιτροπές Special Olympics έχουν εξαιρετικές σχέσεις με τις Εθνικές Ολυμπιακές Επιτροπές.
Πολλοί γνωστοί αθλητές των Ολυμπιακών Αγώνων, όπως οι: Νάντια Κομανέτσι, Μπάρτ Κόνερ, Σκότ Χάμιλτον, Ντόνα Ντεβαρόνα, Γιάο Μίνγκ, Μισέλ Κβάν, Κάρλ Λιούις, Μίχαελ Φέλπς, Σάμ Πέρκινς, Γκαμπριέλα Ζάμπο, Μπίλυ Κίντ, Χαιλέ Γκεμπρεσελασιέ και η Πωλίν Ντέηβις Τόμσον, υποστηρίζουν ενεργά τα Special Olympics.

Τα Special Olympics και οι Παραολυμπιακοί είναι δυο διαφορετικές οργανώσεις που έχουν αναγνωρισθεί από την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή.
Στα Special Olympics συμμετέχουν αθλητές με διανοητική αναπηρία όλων των βαθμίδων ικανότητας. Ένα πολύ μικρό ποσοστό των αθλητών Special Olympics έχει και σωματική αναπηρία. Στους Παρολυμπιακούς συμμετέχουν αθλητές έξι κατηγοριών αναπηρίας που αγωνίζονται μόνο σε ανώτατο αθλητικό επίπεδο. Όπως και στα πρωταθλήματα, οι αθλητές που δεν πληρούν ορισμένα κριτήρια αποκλείονται, ενώ άλλοι που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις, συμμετέχουν σε αγώνες αλλά μπορεί να αποκλειστούν στους προκριματικούς. Στα Special Olympics ισχύει η βασική αρχή των αγώνων πώς μέσα από τον ανταγωνισμό και το “ευ αγωνίζεσθε” θα καθοριστεί ο «καλύτερος» αθλητής ή ομάδα.